Amyotrofische laterale sclerose (ALS) | Vivent

Amyotrofische laterale sclerose, u kent het waarschijnlijk als ALS. Deze progressieve zenuw- en spierziekte leidt tot spierzwakte en verlamming.

Amyotrofische laterale sclerose

Amyotrofische laterale sclerose (ALS) is een progressieve zenuw- en spierziekte. Dat betekent dat de gevolgen steeds verder toenemen. Door ALS functioneren de spieren onvoldoende.
Hoe ontstaat ALS? In de ruggenmerg en het onderste gedeelte van de hersenen sterven de motorische zenuwcellen af. De signalen vanuit de hersenen komen niet meer aan bij de spieren. Daardoor komen er geen spierbewegingen meer door. Jaarlijks krijgen zo’n 400-500 Nederlanders de diagnose amyotrofische laterale sclerose. De gemiddelde levensverwachting is slechts drie jaar.

Wat zijn de symptomen van ALS?

Over het algemeen begint ALS met verminderende kracht in de armen en/of benen, moeite met spreken, slikken óf ademen. Hieronder hebben wij alle andere symptomen van amyotrofische laterale sclerose op een rijtje gezet.

• Spierkrampen (en fasciculaties: kleine spiertrillingen onder de huid)
• Spierzwakte (en atrofie: afname weefsel- en orgaanmassa)
• Piramidale verschijnselen (verschijnselen veroorzaakt door de aantasting van zenuwcellen in de hersenen)
• Bulbaire verschijnselen (problemen met spreken en slikken)
• Pseudobulbaire klachten (emotionele reacties die niet onder controle zijn: dwanghuilen en -lachen)
• Ademhalingsklachten
• Cognitieve klachten (geheugen, taal, gedrag, oplossen van problemen)

Verloop van ALS

Geleidelijk aan krijgen steeds meer spieren te maken met de gevolgen van ALS (op de hartspier na). De zintuigen, zoals gevoel, smaak, zicht, reuk, gehoor én de werking van de darmen en de blaas blijven vaak goed. In ongeveer 30% van de gevallen is sprake van licht cognitieve problemen of gedragsverandering. En in ongeveer 5% van de gevallen gaat ALS samen met FTD (frontotemporale dementie)[link invoegen naar landingspagina FTD].

De spieren ontvangen minder signalen van de zenuwcellen. Ze worden hierdoor kleiner en dunner. In het begin is amyotrofische laterale sclerose meestal pijnloos. In de latere ziektefase kan wel (meer) sprake zijn van pijn. Toenemende verlamming zorgt ervoor dat mensen met ALS minder makkelijk van houding kunnen veranderen. Hierdoor ontstaat pijn en ongemak. Het uitvallen van de ademhalingsspieren is uiteindelijk meestal de oorzaak van overlijden.

Wat zijn de oorzaken van ALS?

De exacte oorzaak van amyotrofische laterale sclerose is niet bekend. En ook medicijnen voor het genezen of stoppen van ALS zijn (nog) niet aanwezig. Er is wel medicatie verkrijgbaar om de ziekte te vertragen. De levensduur wordt hiermee 3-6 maanden verlengd. Over het algemeen ontstaat ALS tussen de 40-60 jaar, maar iedere volwassene kan het krijgen. Bij ongeveer 10% van de gevallen gaat het om een erfelijke vorm van ALS. Meestal is dit al langer bekend in de familie.

Soorten ALS

De verzamelnaam voor spierziekten die motorische zenuwcellen aantasten is officieel motor neurone disease (MND). In Nederland wordt de term ALS echter vaak ook gebruikt als verzamelnaam voor de ziektebeelden.

Amyotrofische laterale sclerose (ALS)

De motorische zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg vallen uit.

Progressieve spinale musculaire atrofie (PSMA)

Met name de motorische zenuwcellen in de ruggenmerg vallen uit. De uitval van zenuwcellen in de hersenen is veel minder. Er zijn dus ook andere verschijnselen. Soms blijft de ziekte langdurig beperkt tot alleen motorische zenuwcellen in de ruggenmerg.

Primaire Laterale Sclerose (PLS)

Deze aandoening in de ruggenmerg leidt met name tot stijfheid en spasticiteit van de benen of armen. Soms komen ook spraak- en slikstoornissen voor. De verharding (sclerose) van het weefsel bevindt zich dan aan de zijkanten van het ruggenmerg.

 

Vivent Zorgt

Zodra de diagnose amyotrofische laterale sclerose is gesteld, heeft dit direct een impact op uw leven. En op dat van uw naaste. Een gesprek met de wijkverpleegkundige of gespecialiseerd verpleegkundige van Vivent kan u helpen.
Voor zorg of behandeling kunt u terecht bij de:

• therapiepraktijken van Vivent
• wijkverpleging thuis van Vivent
• dagbehandeling van Vivent
• en als het thuis niet meer gaat in ons woonzorgcentrum.

Neemt u gerust contact met ons op als u vragen heeft of op zoek bent naar zorg of ondersteuning.