Cohortafdeling sluit na 3 maanden, een terugblik op een intensieve periode

Donderdag 25 februari 2021

Ruim 3 maanden geleden opende Vivent een somatische corona cohortafdeling in het woonzorgcentrum Vivent Mariaoord. De laatste cliënt is afgelopen dinsdag vertrokken van de afdeling in Rosmalen. Hiermee is er voorlopig een einde gekomen aan de cohort en Heeseind 4 is weer open. Ruim 80 cliënten zijn er verpleegd om hun quarantaineperiode van corona door te brengen. We vroegen verpleegkundigen Lotte Tiemissen en stagiaire Lieke van Hirtum naar hun ervaringen en blikken terug op een intensieve en bewogen periode, vol trots.

Samen het virus aanpakken

Lieke vertelt graag waarom ze destijds op de cohort is komen werken: “Ik hoorde van deze afdeling en voelde mij geroepen om hier te gaan werken en wilde iets voor de samenleving betekenen. Deze cohort hielp bij het ontlasten van de zorg in bijvoorbeeld het ziekenhuis. En ik houd van de afwisseling die dit werk bood.” Voor Lotte geldt min of meer hetzelfde, maar ze voegt eraan toe: “Sinds corona er is, is er veel saamhorigheid om het virus aan te pakken. Je doet het samen voor de cliënt en naasten en richt je op het herstel van de cliënt. Je krijgt er veel dankbaarheid voor terug. We hadden een muur met foto’s van ons, hier werd regelmatig iets opgehangen. Dat mocht ook best grappig zijn. Uit dit soort dingen merkte je dat we een hecht team waren.”

Externe afdeling met regionale functie

Op de afdeling werden cliënten opgenomen vanuit thuis die niet ziek genoeg waren om opgenomen te worden in het ziekenhuis, of vanuit het ziekenhuis die geen medische behandeling meer nodig hadden. Er was plek voor 8 cliënten. Ze werden in cohort verpleegd; dat houdt in dat zij samen één groep vormden. Dit was fijn voor de cliënt, zodat die niet alleen op een kamer hoefde te liggen. Ze mochten ook gezamenlijk in de huiskamer zitten.
Ongeveer 9 verpleegkundigen, verzorgenden, 2 gastvrouwen, 2 stagiaires en 1 arts verzorgden en behandelden de cliënten op de cohortafdeling. Daarnaast zijn medewerkers van logopedie, fysiotherapie, geestelijke verzorging en ergotherapie op consultbasis beschikbaar geweest. De afdeling was in samenwerking met de VVT-organisaties in de regio opgezet, daarmee was het een zogenaamde ‘externe’ afdeling. Dit betekent dat alle zorgorganisaties, ook het ziekenhuis, in de regio cliënten konden aanmelden voor deze afdeling.

Optimale bescherming

Het personeel werkte volledig beschermd op de afdeling, zo ook Lotte en Lieke, die tijdelijk niet op andere afdelingen werkten vanwege de cohort. Er waren heel strenge hygiënemaatregelen, die ervoor zorgden dat de medewerkers en bezoekers optimaal beschermd waren. “Het was wel gek voor de cliënten, of het kon angstig zijn dat je omgekleed naar binnen ging. Ze zagen niet wie je was en ook bezoekers moesten omgekleed naar binnen. Gelukkig droegen we een naamsticker met foto, zodat ze zagen wie je was.” Aldus Lotte over de beschermende kleding.

Mentaal zwaar

De cliënten verbleven over het algemeen kort op de cohortafdeling, rekening houdend met de verplichte quarantaineperiode van 14 dagen en het feit dat ze 48 uur klachtenvrij moesten zijn. Ze kwamen bijvoorbeeld uit het ziekenhuis en hadden het – naast het feit dat ze moesten herstellen – vaak ook mentaal al zwaar. Lotte zegt: “De mensen die hier kwamen hadden vaak al veel meegemaakt, waren regelmatig angstig, eenzaam en misten hun thuis. Die eenzaamheid greep mij soms wel aan… dat de cliënt bijvoorbeeld je hand vast pakte en het fijn vond als je bij hem of haar bleef. We zorgden er dus voor dat we er ook op dat vlak voor ze waren, door een luisterend oor te bieden. Je bouwde daarom ook echt een band met de mensen op, ook al lagen ze hier maar kort. Daarnaast mocht er maar 1 bezoeker per dag komen, dus dan was het ook wel begrijpelijk dat ze het fijn vonden om ook met ons te kunnen praten of hun ‘ei’ kwijt te kunnen. We hadden wel een i-pad waarmee de cliënten met het thuisfront konden skypen. Dit vonden sommige cliënten erg prettig. We probeerden ook soms over andere onderwerpen te praten, zoals een praatje over vroeger of over hun werk wat ze gedaan hadden.”

Maatwerk leveren

Het werken op een cohort is anders dan op een ‘reguliere’ zorgafdeling of in een woonzorgcentrum. Lieke: “Het werk was heel divers. De ene persoon kan heel ziek zijn en zuurstof nodig hebben, terwijl een ander alleen maar een conditievermindering had. Het was maatwerk en steeds weer uitzoeken hoort deze klacht bij corona of niet? Het is nog steeds een nieuw virus, dat zich ook ontwikkelt. Wat kunnen we inzetten voor herstel? Wat werkt, wat niet? Dit allemaal in overleg met onze arts en andere collega’s. Het was leuk werk, maar mentaal ook wel zwaar.”

Schrijnende verhalen

Lotte: “Je hoorde soms schrijnende verhalen. Bijvoorbeeld iemand die bij ons lag en vertelde dat de partner op de IC was overleden zonder afscheid te kunnen nemen. Dat soort gesprekken raakte je. Het is ook voor ons dus best wel mentaal zwaar geweest. We konden dit in het team goed met elkaar bespreken.
Er kwam ook eens iemand binnen bij ons die maar liefst 7 liter zuurstof nodig had, daarnaast had zij een terminaal beleid gekregen. Ze is uiteindelijk zonder zuurstof naar de revalidatieafdeling gegaan. Dat was heel bijzonder om mee te maken. Daar doe je het ook voor!
Je werkte eerst aan het beter worden en genezen van de cliënt, ondertussen ging je werken aan conditieopbouw en mobiliteit. Het ging soms in kleine stapjes, met pieken en dalen.”
Lieke: “Ik dacht dat er, vooral tijdens de eerste coronagolf, veel meer mensen zouden overlijden. Gelukkig bleek dat niet zo te zijn. De meesten konden dus herstellen, conditie opbouwen en weer veilig naar huis.”

Het werken op een cohortafdeling is voor sommige best iets wat ze niet zomaar zouden doen, het schrikt mogelijk af. Lotte: “Ik begrijp dat, maar eigenlijk viel het best wel mee. Je doet het als team met de cliënt samen en dat voelde goed. Dat zouden de mensen best wel mogen weten.”

Veerkracht en trots

Lotte en Lieke stralen trots uit als ze over hun werk op de cohortafdeling vertellen. Lieke: “Ik ben trots op het hele team. Op wat we met elkaar voor mekaar gekregen hebben om deze afdeling te kunnen draaien. Het was hier rennen en stilstaan. Soms was het even niet zo druk, maar er waren ook dagen bij dat het heel hectisch was. Het was bijzonder om te zien hoe veerkrachtig en flexibel dit team eigenlijk was.”
Lotte: “Je zocht steun bij elkaar en we deden het samen. We hadden een heel fijn en hecht team.  Je kon alles met elkaar bespreken, ook als je ergens mee zat. We waren erg flexibel, ook omdat we soms moeten afschalen wanneer het rustig was op de afdeling. Ik ben trots op mijn collega’s. Het is bijzonder om dit allemaal meegemaakt te hebben tijdens deze coronacrisis en fijn om op deze manier iets voor de cliënten te hebben kunnen betekenen.” Lieke en Lotte: “Als wij in de toekomst terug zouden kijken op deze periode dan zouden wij denken: ‘dat hebben we toch maar mooi even geflikt met z’n allen; goede zorg geleverd zodat ze weer veilig naar huis konden.”

Ook manager van de cohortafdeling, Nicole Eussen, is trots: “De snelheid waarmee de cohort was opgezet, is ongelooflijk. Mede dankzij de goede samenwerking tussen alle betrokken afdelingen was alles in detail uitgewerkt en uitgevoerd. Een geoliede machine. Ik bedank alle betrokkenen voor hun bijdrage rondom de cohort. Met name al de mensen die op de achtergrond in meerdere of mindere mate betrokken zijn geweest. Dit geldt voor de facilitaire dienst, afdeling communicatie, projectmanagement, zorgbemiddeling, zorgadministratie, informatiemanagement en HRM. Zonder jullie was het niet geslaagd! Bedankt!”

“Het team is bij de start vol energie en passie gestart aan deze klus. Het is mentaal een zware tijd geweest, maar het team steunde elkaar, de sfeer en saamhorigheid waren heel erg goed. Een deel van het team miste wel de afdeling van herkomst en wilde graag terug naar de eigen afdeling. Het duurde te lang, maar volhouden was de enige remedie.” aldus Nicole. Lotte hierover: “We hebben heel veel geleerd op deze afdeling, maar we vinden het ook wel fijn dat we nu weer kunnen gaan revalideren met de cliënten die komen!”

Of de cohortafdeling nog open gaat is niet helemaal duidelijk, alles hangt ervan af hoe de coronapandemie zich ontwikkelt.