“Een goede mengeling tussen mijn kennis en hun wijsheid over hun lichaam.”

Maandag 15 april 2019

Gespecialiseerd longverpleegkundige Odette Koekenberg bezoekt cliënten die longziekten hebben, zoals astma, COPD, longfibrose of sarcoïdose. “Ik geef advies en instructie over leefstijl, medicatie, zuurstof en zuurstofapparatuur. Daarnaast begeleid ik mensen bij het omgaan met een chronische longziekte. Ik kijk samen met hen naar mogelijkheden en aanpassingen om zo fijn en zelfstandig mogelijk te kunnen leven.”

“Als mensen na hun bezoek aan de longarts of uit het ziekenhuis thuiskomen, vallen ze vaak in een groot gat. Ze vinden het moeilijk te accepteren dat een chronische longziekte hun leven totaal verandert. Medicijnen slikken, is ‘makkelijker’. Je gedrag veranderen een stuk moeilijker. Ik bekijk samen met de cliënt wat knelpunten zijn en onderneem hier acties op. Het gaat om veel meer dan inhalatiemedicatie en zuurstofapparatuur. Je kunt bijvoorbeeld denken aan voeding, beweging, energieverdeling en mogelijke aanpassingen in huis. Maar ook aan het begeleiden van de cliënt en partner op psychosociaal gebied. Een longziekte heeft immers veel impact. Zo probeer ik eraan bij te dragen dat een cliënt het beste uit zijn dag kan halen. Om dat te kunnen realiseren, werk ik samen met zorgprofessionals binnen Vivent en buiten de organisatie, zoals de huisarts, longarts en longfysiotherapeuten. In behandeltrajecten vind ik het belangrijk dat de cliënt de regie behoudt. Ik zeg tegen mijn cliënten dat ze mij het beste kunnen zien als een soort coach en dat ik hen adviseer en begeleid met mijn eigen kennis van de theorie en praktijk. Daarnaast hebben zij hun eigen wijsheid over hun eigen lichaam en geest. Daar maken we een goede mengeling van.”

Onmogelijke dingen mogelijk maken

“Wat ik uitdagend vind en de ‘jus van mijn werk’, is dat ik veel kan betekenen voor mensen. Door actief mee te denken en naar mogelijkheden te zoeken in plaats van te kijken naar beperkingen, krijgen we zaken voor elkaar. Hierdoor verhogen we de kwaliteit van leven. Zo had ik bijvoorbeeld een cliënt die geen klein mobiel zuurstoftankje had en door de grotere cilinders erg in zijn vrijheid werd beknot. Ik zette alles op alles om dat bepaalde tankje toch voor hem te regelen. Als ik dan zijn stralende gezicht zie, is mijn dag goed.
Een andere cliënt woonde in een oud huurhuis met veel achterstallig onderhoud. Hij had een hele kleine, vochtige douche zonder verwarming. Hartstikke slecht, met name voor een longpatiënt. Ik belde de woningstichting vanuit mijn rol en maakte een afspraak voor de cliënt waarbij ik aanwezig was. Met als resultaat dat hij -na twee jaar tevergeefs proberen- nu een goede vochtafvoer heeft en verwarming in zijn douche. Hierdoor is zijn kwaliteit van leven beter. Vanuit mijn professie blijken zaken die cliënten helaas niet voor elkaar krijgen, soms ineens een fluitje van een cent te zijn.”

Eenzaamheid

“Veel van mijn cliënten zeggen eenzaam te zijn. Eén van hen, een gescheiden vijftiger, kwam door zijn zuurstofgebrek nergens meer en worstelde met de vraag of hij er nog toe deed. Door onze gesprekken besefte hij dat hij, ondanks zijn lichamelijke beperkingen, nog andere zaken wel kon. Een jaar lang hielp hij met eten klaarmaken in een soos voor randjongeren. Zijn lust en zijn leven. Het ging moeizaam, maar hij deed het wel. Hoe krachtig is dat?
Ook binnen een relatie kunnen mensen eenzaam zijn, omdat door de ziekte de intimiteit en seksualiteit vaak vermindert. Als een cliënt ziek wordt en de partner de rol van mantelzorger op zich neemt, doet dat iets met de gelijkwaardigheid in de relatie. Ik praat hierover met mijn cliënten en probeer samen die balans te herstellen, of bijvoorbeeld thuiszorg in te schakelen of dagbesteding te regelen, zodat de mantelzorger soms gewoon weer partner kan zijn. Veel mantelzorgers beseffen niet dat een chronische longziekte er op korte, maar zeker ook op langere termijn, voor kan zorgen dat het potje energie leegloopt. Het is heel belangrijk dat de mantelzorger goed voor zichzelf blijft zorgen, zodat die de zorg voor de partner vol kan blijven houden. Ik begeleid dus niet alleen de cliënt, maar ook de mantelzorger.”